در تاریخ 30 اکتبر 1961 ، یک بمب افکن مجهز ویژه شوروی Tu-95 به سمت نوایا زملیا ، در اقیانوس منجمد شمالی که اتحاد جماهیر شوروی اغلب از آن به عنوان مکانی برای آزمایش هسته ای استفاده می کرد ، فرستاده شد. که همراه آن ، هواپیماهای کوچکتری مجهز به دوربین فیلمبرداری و ابزارهایی برای نمونه های برداری نیز بودند.
بمب izdeliye 602 با نام مستعار تزار
اما این فقط یک آزمایش هسته ای معمول نبود. در زیر هواپیما یک بمب حرارتی هسته ای وصل شده بود که آنقدر بزرگ بود که در محوطه داخلی بمب جای نمی گرفت. طول آن استوانه 26 فوت (8 متر) و وزن آن تقریباً 59525 پوند (27 تن) بود. این بمب دارای نام رسمی izdeliye 602 بود. اما با نام مستعار تزار بمب یا به عنوان امپراطور بمب ها در تاریخ ثبت شد.
این اسم اغراق آمیز نبود. عملکرد تزار بمب تقریباً 57 مگاتن برآورد شده است. یعنی حدود 3800 برابر قدرتمند تر از بمب اتمی که هیروشیما را در سال 1945 نابود کرد. درسال 1961 که این بمب را امتحان کردند آن را با چتر رها کرند تا سرعت سقوط را کاهش دهند تا بمب افکن ها و خدمه ها فرصتی برای فرار داشته باشند.
نمونه آزمایشی ترسناک
هنگامی که بمب غول پیکر سقوط کرد و منفجر شد ، انفجار چنان نیرومند بود که همه چیز را در شعاع نزدیک به 22 مایل (35 کیلومتری) نابود کرد. و ابر قارچی ایجاد کرد که تقریباً 200000 فوت ارتفاع داشت ( 60 کیلومتر).
در شهرهای شوروی که 160 مایل از آن منطقه فاصله داشتند ، خانه های چوبی تخریب شد و سازه های آجری و سنگی آسیب دیدند. تزار بمب پس از سالها فراموش شدن در اوت سال 2020 ، توسط یک شرکت هسته ای روسی Rosatom در یوتیوب دوباره یادآوری شد. که نمای هوایی از انفجار و ابر سرسام آور ایجاد شده را نشان می داد.
یکی از فیلمبردارانی که این رویداد را ضبط کرده است می گوید : انفجار به قدری نیرومند بود که موج ضربه ای آن باعث شد بلافاصله Tu-95 از ارتفاع ،281 فوت (1 کیلومتر) سقوط کند. اگرچه خلبان کنترل خود را بدست آورد و هواپیما را به سلامت به پایگاه برگرداند.
چرا شوروی چنین بمبی وحشتناکی را خواست؟
آزمون تزار بمب نمادی از افزایش تنش بین شوروی و ایالات متحده بود. پس از اجلاس ژوئن 1961 در وین بین نیکیتا خروشچف ، رهبر اتحاد جماهیر شوروی و جان اف کندی ، رئیس جمهور ایالات متحده ، اوضاع خوبی به وجود نیامد. ظاهراً خروشچف با نشان دادن قدرت نظامی شوروی ، قصد ترساندن طرف مقابل خود را داشت.
از سرگیری آزمایش ها به محققان تسلیحاتی شوروی فرصتی داد تا ایده ای برای ساخت یک بمب غول پیکر ، بزرگ تر از قدرتمندترین سلاح در ایالات متحده را امتحان کنند.
نبرد ترسناک هسته ای
در نبرد ترسناک هسته ای ، داشتن یک بمب با بازده بالا از نظر تئوریک منطقی است. در آن زمان ، به گفته نیکولای سوکوف ، یکی از اعضای ارشد مستقر در وین وابسته به مرکز مطالعات منع گسترش سلاح های هسته ای ، اتحادیه جماهیر شوروی قادر به حمله به کشورهای دور نیز بود.
سوکوف از طریق ایمیلی توضیح می دهد. از این رو ، اگر فقط با یک ، دو یا سه بمب بتوان نبرد را خاتمه داد پس بهتر است بسیار قدرتمند باشید. اما محققان اتحاد جماهیر شوروی این ایده را به حد افراط رساندند. در ابتدا ، آنها یک سلاح 100 مگاتونی با سطح تابش بالا را ساختند. اما پس از ابراز نگرانی از سمت ایالات متحده آمریکا در مورد آلودگی ناشی از انفجار ، آن ها به نیمی از این قدرت انفجاری بسنده کردند.
خط و نشان کشیدن با استفاده از بمب!
تزار بمب در ایالات متحده خبرساز شد ، اما مقامات دولتی تحت تأثیر نمایش آن قرار نگرفتند. همانطور که تام دمرلی ، روزنامه نگار هواپیمایی نوشته است ، ایالات متحده دارای حلقه های دفاعی قوی است. از رادار هشدار سریع تا هواپیماهای جنگنده و موشک های زمین به هوا که این ها موفقیت بمب افکن شوروی را دشوار می کرد. و بعلاوه بمبی به اندازه تزار برای هواپیمای فرستنده آن نیز خطرناک بود. به حدی که خدمه Tu-95 فقط 50 درصد شانس زنده ماندن داشتند.
دهه 1990 و کاهش ساخت بمب هسته ای
تزار بمب در نهایت یک دستاورد خطرناک در عصر هسته ای بود. چند سال پس از آزمایش تزار بمب ، طراحان موشکی شوروی با سوخت مایع به موفقیت بزرگی دست یافتند و راه تولید موشک های استراتژیک را باز کردند که می توانست برای مدت طولانی در آسمان باشد.
در حدود سالهای 1964 تا 65 ، اتحاد جماهیر شوروی قاطعانه بر ICBM (موشکهای بالستیک قاره پیما ، که می تواند چندین کلاهک را حمل کند و هر یک از آنها هدف متفاوتی را هدف قرار می دهند) ، که از تجهیزات استراتژیک بود ، روی آورد. در آخر سوکوف توضیح می دهد که تقریباً تا اواسط دهه 1990 ، این میزان تولید به 50 درصد کاهش یافت. و تا دهه 1970 ، فقط 5 درصد از زرادخانه هسته ای شوروی برای تولید بمب فعالیت می کردند.
